این تعداد بین تعداد معلولان و خودروها تناسبی ندارد و 62 ون و 60 اتوبوس مناسب سازی شده برای 4000 عضو این سامانه کافی نیست.
به گزارش عصر تشکل به نقل از روزنامه همشهری، سامانه ای که برای تسهیل تردد این قشر ارائه شده اما تنها به بخشی از افراد دارای معلولیت شدید خدمات رسانی می کند. این تعداد بین تعداد معلولان و خودروها تناسبی ندارد و 62 ون و 60 اتوبوس مناسب سازی شده برای 4000 عضو این سامانه کافی نیست. این در حالی است که در این دهه تعداد مشترکان اولیه سامانه افزایش نیافته است و معلولان برای بهره مندی از خدمات این امکان ویژه در نوبت عضویت هستند.
عدم تناسب وسایل نقلیه ویژه و تعداد افراد معلول
اگرچه آمار دقیقی از تعداد معلولان شدید در پایتخت در دست نیست، اما کارشناسان جمعیت توانخواهان شهر را حدود 100 هزار نفر تخمین زده اند که از سال 1391 که سیستم حمل و نقل شهری جانبازان و جانبازان و ایثارگران از سال 1391 تاکنون تنها 4000 نفر ثبت شده اند. معلول راه اندازی شد آنها این مجموعه خدمات را پیدا کرده اند. متولیان سامانه خدمات رسانی به معلولان شدید را در اولویت قرار داده و در این مدت نسبت به جذب عضو جدید اقدام نکرده اند. «شهرام مبصر» مدیرعامل یک موسسه خیریه و یکی از معلولان ضایعه نخاعی در تهران است که دغدغه تردد همنوعان خود را دارد. وی همچنین تا ابتدای سال جاری مشاور معاونت حمل و نقل ترافیک شهرداری تهران بود. وجود سیستم حمل و نقل معلولان که یک دهه پیش راه اندازی شد، نقطه قوتی است. اما قرار بود هر سال بر تعداد وانت ها و اتوبوس ها افزوده شود. اگرچه در آن زمان 60 اتوبوس و 62 وانت مناسب سازی شده جوابگوی حدود 4000 نفر از اعضای سامانه نبود، اما در این سال ها تعداد خودروها زیاد نشده و مناسب نیست. «متاسفانه آنقدر تعلل کردند و خودروی نو نخریدند و بودجه مصوب شورای شهر هم خرج نشد و اکنون قیمت هر خودرو از حدود 200 میلیون تومان در آن زمان به حدود یک و نیم رسیده است. بیلیون.”
وعده هایی که محقق نشد
قرار بود هر سال افزایش ظرفیت ناوگان حمل و نقل شهری جانبازان و معلولان انجام شود، اما بررسی ها نشان می دهد که امکانات این سامانه در روزهای اول همچنان در همان وضعیت است. گواه این مدعا، صحبت های مادر یکی از افراد توانمند است که می گوید: «تعداد وانت ها کافی نیست و رانندگان چند نفر را در یک لاین سوار می کنند که هدفشان یکی و یکی هم نیست. به همین دلیل مسافران معمولا دیر به مقصد می‌رسند، در حالی که این تاخیرها منجر به از دست دادن پزشک، کاردرمانگر و هزینه رفت و آمد برخی خانواده‌ها می‌شود. در این خصوص تاکید می کند: «در سال 1395 شورای اسلامی شهر تهران اضافه شدن 60 دستگاه وانت جدید به سامانه را تصویب کرد اما موفق نشد. سال گذشته با شهردار وقت تهران هم صحبت کردیم و نامه نوشتیم. در نهایت مقرر شد 30 دستگاه با بودجه 10 میلیارد تومانی خریداری شود. امسال مصوبه اضافه شدن 20 میلیارد تومان به بودجه قبلی صادر شد. یعنی حدود 30 میلیارد تومان و تحویل خودروهای جدید تا 12 آذر روز جهانی معلولان به سامانه. اما تاکنون این امر محقق نشده است. ما نمی دانیم چرا آن را نخریدند، در حالی که پول و سفارش بود.»
لغو گاه به گاه
رد درخواست یکی از دغدغه های اصلی معلولان و خانواده های آنهاست. مادر یکی از مشترکان این سامانه از وضعیت فعلی گلایه می کند: «چند روز پیش قرار بود ساعت 13:30 ماشین به دنبال ما بیاید که راننده زنگ زد و گفت مشترک دیگری دارد که باید دنبالش کند. ما در 2 مسیر مختلف بودیم و نهایتا ساعت 15:15 به ما رسیدیم حدود ساعت 17 که برگشتیم راننده گفت تا ساعت 19:30 نمی رسد و به دلیل سردی هوا امکان پذیر نیست. برای اینکه منتظر بمانیم و برای بازگشت به خانه باید 52 هزار تومان پرداخت کنیم، در این سیستم باید مطابق نیاز خود به ما خدمات بدهند نه هر زمان که دوست دارند، حتی هفته گذشته خدمات درمانی پسرم را لغو کردند و گفتند ماشین خراب شده است. پایین که منجر به تغییر زمان معاینه و نوبت مجدد و انتظار در لیست انتظار پزشک و اختلال در برنامه های ما شد.«در آخرین لحظه باید پاسخگوی لغو خدمات باشند.» یکی دیگر از مشترکین به نام امین معینی تاکید می کند: در این مدت خدمات لغو شده است یا آنقدر تغییر کرد که از استفاده از خدمات پشیمان شدم. متأسفانه خدمات رسانی خوب نیست و بیشتر اوقات هماهنگی ها به گونه ای است که به موقع به مقصد نمی رسیم.»
مشترکین در لیست انتظار هستند
بسیاری از افراد دارای معلولیت اکنون می خواهند از این فرصت استفاده کنند. اما ناظری می گوید: تنها معلولان شدید و تعدادی نابینا می توانند از خدمات این سامانه استفاده کنند، در حالی که معلولیت های مختلف ذهنی، حسی و جسمی- حرکتی در سطوح خفیف، متوسط و شدید داریم و در این میان فقط شدید است. خدمات نابینایان و معلولان جسمی حرکتی ارائه می شود. مشترکین در صف منتظر ورود هستند. «با راهکارهایی می توانند عضو شوند.» خانم جوانی که چند روز پیش درخواست استفاده از خودرو را به سامانه ارسال کرده بود می گوید: : «از آنجایی که این وانت‌ها برای معلولان در نظر گرفته شده است، از طرفی حضور ما در شهر آسان‌تر و ارزان‌تر شده است. اما ای کاش این ماشین هر روز در دسترس همه معلولان بود. خدمات آن در حال حاضر محدود است و امکان انجام کار فوری وجود ندارد. زیرا باید 48 ساعت قبل درخواست خود را پیامک اعلام کنیم تا به آن رسیدگی شود. اگر به طور ناگهانی بیمار یا بیمار شویم، نمی توانیم از خدمات درخواست فوری خودرو استفاده کنیم.»
وانت و اتوبوس های فرسوده
اتوبوس‌ها و وانت‌هایی که سال‌ها پیش برای تسهیل رفت‌وآمد معلولان و جانبازان، نور امید را در دل افراد توانمند روشن می‌کردند، پس از تقریباً یک دهه دویدن در خیابان‌ها، نفس خود را از دست داده‌اند و گاه و بی‌گاه به آنها نمی‌رسند. مقصد آنها مبصر می گوید: تعدادی اتوبوس شهری فرسوده و قدیمی در اختیار سامانه قرار گرفت که مناسب سازی شد. یعنی تعدادی صندلی تا شده تا امکان نصب ویلچر و نصب آسانسور فراهم شود. در حال حاضر بسیاری از خودروها از کار افتاده و نمی توانند خدمات خوبی به متقاضیان ارائه دهند. طبق مشاهدات دقیق من خودروهایی که در حال سرویس دهی هستند ممکن است هر لحظه به دلیل فرسودگی از سرویس خارج شوند. به همین دلیل متاسفانه نارضایتی از سیستم زیاد است. اخیراً چندین بار با مشترکان از سامانه تماس گرفته شده و گفته شده که خودرو خراب شده و باید خودشان بروند. در حالی که وعده حرکت مردم را می دهد. البته این مشکل به مدیریت سیستم باز نمی گردد. چرا که با این تعداد وانت فرسوده نمی توان خدمات خوبی به مشترکان ارائه کرد و به دنبال تعمیرات اساسی و تعمیر سریع ماشین آلات خراب هستند. مشکل اصلی فرسودگی و نامتناسب بودن تعداد خودروها و مشترکین است.
مدیر سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولین شهری تهران:
ما 4000 مشترک و 122 ون و اتوبوس مناسب داریم
سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولان زیر نظر شرکت واحد اتوبوسرانی تهران فعالیت می کند و «سعید سعیدی مبین» مدیر این سامانه در محله طرشت است. وی افزود: درخواست خودرو به صورت پیامکی از سوی سامانه تردد جانبازان و معلولان است و افراد باید 48 ساعت قبل از ساعت 21 تا 24 درخواست خود را اعلام کنند و چند مورد از جمله کد اشتراک، مبدا، زمان بازگشت، ” او گفت. ارسال با یا بدون و … آخر شب جهت هماهنگی و سازماندهی سفرها در نظر گرفته شده است. این دوره زمانی برای جمع آوری درخواست ها و سازماندهی و ارائه خدمات بهتر به آنها است. پس از دریافت پیامک تا ساعت 13 روز قبل از حرکت، اگر با فرد تماس نگرفتیم، به این معنی است که درخواست وی با موفقیت ثبت شده است و روز بعد خودرو برای جابجایی صحیح در همان زمان و مکان برمی گردد. رانندگان طبق برنامه افراد را سوار می‌کنند و به مقصد می‌رسانند».
کمبود خودرو داریم
سامانه تردد جانبازان و معلولان از سال 1391 با 60 دستگاه اتوبوس و 62 دستگاه وانت مناسب راه اندازی شده است و ظرفیت هر وانت بسته به نوع از 3 تا 5 ویلچر و 12 تا 20 ویلچر متغیر است. سعیدی مبین می گوید: با توجه به گستردگی تهران در نقاط مختلف شرق، جنوب، غرب و مرکز پایتخت، خودرویی برای ارائه خدمات مناسب و به موقع به این قشر در اختیار داریم، همچنین با 160 جانباز در ارتباط هستیم. و سازمان های معلولین و با دیدگاه های خود در حال راه اندازی خطوط هستند.چون هزینه ایاب و ذهاب معلولان در شرایط عادی بسیار بالاست، راحتی و ارزان بودن این سیستم باعث افزایش تقاضا برای مجموعه شده است.اما به دلیل کمبود خودرو، با محدودیت هایی مواجه هستیم «اکنون هزینه استفاده از این خودروها برای معلولان برای هر سفر 2000 تومان است.
ظرفیت ناوگان معلولان افزایش نیافته است
سامانه حمل و نقل معلولان در سال های اخیر عضو جدیدی دریافت نکرده است. سعید مبین گفت: به دلیل عدم افزایش تعداد خودروهای ما در سال های اخیر، نمی توانیم به بیش از 4000 نفری که در سال اول راه اندازی سامانه ثبت نام کرده اند خدمات ارائه کنیم. برای ما مهم است که حداقل این افراد بتوانند از امکانات خوبی بهره مند شوند. البته در این مدت 200 نفر به ظرفیت مجموعه اضافه کرده ایم و با انجام کارهایی مانند راهرو، پهنه بندی و هدایت افراد توانستیم ظرفیت تردد بیشتری را فراهم کنیم اما اولویت ما استفاده از ویلچر است. زیرا تردد در شهر برای دیگر معلولان دشوارتر است. با توجه به ارتباط نزدیک ما با قشر توانمند، خواستار توجه بیشتر به حمل و نقل عمومی و سازگاری شهر با سفرهایشان هستند. افزایش ظرفیت کمک خواهد کرد. قادر به پوشش افراد جدید باشید. زیرا در حال حاضر افراد زیادی در لیست انتظار هستند. اگر یارانه ای برای حمل و نقل معلولان در نظر گرفته شود و در کنار افزایش ناوگان حمل و نقل شهری، تسهیلات جانبازان و معلولان توسعه یابد، می توانیم خدمتگزار بهتری برای معلولان باشیم. این در حالی است که افزودن 80 اتوبوس و 100 دستگاه ون می تواند حداقل حمل و نقل را برای معلولان در تهران فراهم کند. البته قرار است 20 دستگاه نیز به امکانات این سیستم اضافه شود. وی ادامه داد: علاوه بر این باید شیوه های مختلف حمل و نقل در نظر گرفته شود تا سیستم حمل و نقل عمومی برای همه جانبازان و معلولان قابل دسترسی باشد و شهر به گونه ای طراحی شود که بتوانند از امکانات موجود نیز استفاده کنند.
شهرداری تنهاست
درمان، تحصیل و کار سه اولویتی است که یک فرد جانباز یا معلول می تواند برای خودرو از سامانه درخواست دهد. مدیرعامل سامانه حمل و نقل جانبازان و معلولان پایتخت گفت: چیدمان را با در نظر گرفتن اولویت های درمانی، آموزشی و کاری انجام می دهیم. به دلیل محدودیت امکانات نمی توانیم هر روز به آنها خدمات ارائه کنیم. تقاضا در هر روز هفته زیاد است و ما قادر به ارائه خدمات برای کارهای فوری نیستیم. پلاک 6305 نیز راه ارتباطی توانخواهان با سامانه تردد است. از آنجایی که شهرداری متولی حمل و نقل شهری است، وارد حوزه معلولان و جانبازان شده اما تنهاست. باید در این زمینه فکر اساسی کرد. دولت، بهزیستی، امور ایثارگران و حتی بخش خصوصی و شرکت های خودروسازی باید به ما بپیوندند تا بتوانیم خدمات بیشتری ارائه دهیم.