نمی دانم این روزها چه اتفاقی در حال رخ دادن است گویی یک فلش بک تقریبا ٣٠ ساله در کارها در حال انجام است! آن هم نه خود کارها بلکه قبول یافته های ٣٠ سال قبل پژوهشگران و دانشگاهیان در خصوص زلزله و مدیریت زلزله! چندین بار به این مطلب اشاره کرده ام یک بار دیگر خیلی خلاصه ! سالهای ٧١ الی ٧٤، خود جوش، تازه از امریکا برگشته، بعد از زلزله رودبار منجیل، نگران زلزله تهران، با خودروی مرحوم اخوی خودم ماشین نداشتم، هزینه شخصی، روزهای تعطیل و پنج شنبه و جمعه، ... صد و ده بیمارستان تهران را از نظر زلزله ارزیابی کردم ! کلانتری تحویلم دادند، دوربینم را شکستند و ... ولی بالاخره سال ١٣٧٤ نقشه وضعیت آنها را در آوردم، شکل زیر :
امروز خبر زیر را با تیتر بزرگ دیدم !؟
معاونت حفاظت و پیشگیری از حریق سازمان آتش نشانی: بیش از ۱۵۰ ساختمان درمانی در وضعیت پرخطر/ بیمارستانهای دولتی ناایمن‌اند./ایسنا
و این مطلب،
آمار جدید از ساختمانهای ناایمن در تهران | مقاوم‌سازی گران است؛ بهسازی کنیم | تعیین تکلیف صدور شناسنامه ساختمان
و این مطلب،
حادثه نسیم‌شهر فرونشست زمین نبود؟ | نیاز تهران به ۱۶ هزار میلیارد تومان برای مقابله با پدیده فرونشست
اول اینکه باید هر سه خبر را اصلاح کنم:
در خبر اول در برابر زلزله بیش از ٧٦% بیمارستانهای تهران آسیب پذیر و نا ایمن و در برابر آتش بدون شک بیشتر بدلیل موارد مصرفی !
در خبر دوم که ایرادات بسیار زیادی در آن وجود دارد یعنی کلا حرفها با داده های کنونی منطبق نبوده و اشتباه است ! فقط به بند بهسازی اشاره می کنم! متاسفانه چون اصل کار سرقت علمی بود آیین نامه ای تحت عنوان غلط «بهسازی لرزه ای» و نه مقاوم سازی بجای تالیف فقط ترجمه شد که صدمه بسیار زیادی هم به حرکت مقاوم سازی در برابر زلزله در کشور از این امر حاصل شد ! چون قرار بود بر اساس بناهای مختص کشور آیین نامه ای داخلی تالیف شود و لیکن متاسفانه سرقت علمی به مترجمان که درکی از سازه های غیر شکل پذیر ایران نداشتند که در سابقه خود قبل از آن حتی یک مورد از مقاوم سازی نداشتند رسید و آن شد که شد.
یعنی ترجمه آیین نامه ساختمانهای امریکا برای ساختمانهای ایران !!! آن هم در برخی جاها ترجمه غلط. به هر حال امکان بهسازی لرزه ای برای ساختمان های غیر شکل پذیر ایران با اتصالات غیر منعطف وجود ندارد و فقط باید مقاوم سازی کرد یعنی روی شاخه شکل پذیری نمی شود حرکت کرد و نتیجه ایی قوی گرفت !؟ اگر منظور هم بهسازی بخشی از بنا ها هست باز بدلیل اینکه سازه یک واحد پیوسته است در زمان زلزله بصورت واحد عمل کرده و آسیب خواهد دید و عملا دور ریختن مجدد سرمایه های مردم و دولت خواهد بود.
در خبر سوم هم توصیه جدی دارم، افرادی که پیشینه ای در موضوع ندارند خواهشا در امور مهندسی دخیل نشوند حتی اگر سمتی دارند که این دخالت و سیگنالهای غلط مدیران از خود زلزله و فرونشست برای مملکت خطرناکتر است ! امیدوارم پیام دریافت شده باشد، به همین بسنده می کنم.
در انتها، البته خوشحالم که بعد از ٣٠ سال، تایید شد که بیمارستان های تهران در برابر زلزله آسیب پذیر هستند. به خصوص برای آنهایی که در آن زمان یا هنوز متولد نشده یا شیر خواره بودند زمانیکه این تحقیقات برای تهران انجام شده بود ! ولی ای کاش در ٣٠ سال گذشته مقاوم سازی هم شده بودند و امروز برخی فکر نمی کردند که با بیان یافته ها و مستندات سی سال قبل و تعلل و سو مدیریت در امور طی این سال ها، شق القمر می کنند.
* استاد نمونه کشور در مهندسی سازه، زلزله و مدیریت بحران و بنیانگذار مقاوم سازی و مدیریت بحران در ایران
* خبرآنلاین