مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی از شناسایی ۱۰ هزار معتاد مجهول‌الهویه در کشور و ارائه دفترچه بیمه و خدمات بستری به آنها خبر داد.
«فرید براتی سده» مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا درباره مراکز کاهش آسیب و انتقادات برخی دستگاه‌ها از فعالیت این مراکز گفت: خدمات موبایلونها، تیم‌‌های سیار، شلترها و دی‌آی‌سی‌ها یک راهبرد اصلی و استراتژی است و در واقع یک سری اقدامات حمایتی از افرادی است که مصرف‌کننده موادمخدر هستند و نمی‌توانند این مواد را ترک کنند. نکته بعدی این است که خدمات کاهش آسیب در مکانهایی ارائه می‌شود که افراد مصرف کننده مواد وجود دارند.
عدم تغییر استراتژی‌ها درباره مرکز کاهش آسیب
وی ادامه داد: براساس ارزیابی‌هایی که صورت می‌گیرد، در مکانهایی که حضور معتادان پرخطر بیش از دیگر مناطق است، مراکز کاهش آسیب نیز مستقر می‌شوند و خدمات خوبی را ارائه می‌کنند. فعالیت این نوع مراکز هم در سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در زمینه مواد مخدر اشاره شده و هم در قانون آمده است. البته در برخی موارد دستگاه یا سازمانی معتقد است که مرکز کاهش آسیب در یک منطقه باعث حضور و تجمع معتادان می‌شود، اما این صحبت‌ها دلیل نمی‌شود که ما راهبرد یا استراتژی‌مان را تغییر دهیم.
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی با بیان اینکه سازمان بهزیستی از فعالیت مراکز کاهش آسیب حمایت می‌کند، تصریح کرد: فعالیت مراکز کاهش آسیب در منطقه خاورمیانه و منطقه مناپ بی‌نظیر است و در دنیا نیز سازمان‌های بین‌المللی همیشه از ارائه این نوع خدمات در کشور ما تقدیر و تشکر کردهاند.
انجام فعالیت‌های کاهش آسیب در زندان‌ها
براتی سده خاطرنشان کرد: یکی از اقدامات ما باید توسعه مراکز کاهش آسیب باشد، چراکه هم فعالیت‌هایی که در آنجا صورت می‌گیرد و هم هزینه این فعالیت‌ها منطقی و به صرفه است. در ایام کرونا اگرچه برخی شایعاتی مطرح می‌شد، مبنی براینکه معتادان به کرونا مبتلا نمی‌شوند، اما دلیل این امر فعالیت‌های مراکز کاهش آسیب بوده است.
وی با بیان اینکه فعالیت‌های کاهش آسیب در زندان‌ها نیز با جدیت در حال انجام است، ادامه داد: ما نمی‌توانیم به معتادان خدمات ارائه ندهیم بر فرض مثال اگر ۷ الی ۸ شلتر که در منطقه شوش و هرندی در حال فعالیت هستند، جمع‌آوری شوند، معتادان شب کجا باید بسر ببرند؟ خوشبختانه تصمیم دستگاههای سیاست‌گذار جمع‌آوری مراکز کاهش آسیب نیست.
وجود ۷۳ سرپناه برای معتادان در سطح کشور
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی تصریح کرد: در سطح کشور ۱۰۸ مرکز دی آی سی وجود دارد که از این تعداد ۹۶ مرکز برای مردان و ۱۲ مرکز برای زنان است. همچنین در سطح کشور ۷۳ مرکز شلتر یا سرپناه داریم که ۵۳ مرکز مردانه و ۲۰ مرکز زنانه است. به دلیل صرفه‌جویی در هزینه‌ها برخی مراکز دی‌آی‌سی و شلتر را باهم ادغام کردیم، به نحوی که هم در این مراکز خدمات کاهش آسیب ارائه می‌شود و هم به عنوان سرپناه شب‌ها به معتادان پناه می‌دهد.
او افزود: در حال حاضر ۳۳ مرکز «دی‌ای‌سی- شلتر» در کشور وجود دارد که ۲۷ مرکز مردانه و ۶ مرکز زنانه است. خدمات موبایل ون نیز که همان مراکز دی‌آی‌سی سیار است، در حال حاضر با ۳۴ ون در ۱۸ استان ارائه می‌شود. همچنین از طریق کانکس‌ها نیز در برخی مناطق خدمات کاهش آسیب ارائه می‌شود و در حال حاضر ۲۴ کانکس در ۱۵ استان کشور در حال فعالیت هستند.
براتی‌سده خاطرنشان کرد: چنانچه منابع مالی خوبی امسال در این حوزه اختصاص یابد، تلاش می‌کنیم تا این اقدامات را گسترش دهیم. خوشبختانه سال گذشته هم ستاد مبارزه با مواد مخدر و هم ریاست سازمان بهزیستی منابع خوبی برای گسترش این فعالیت‌ها در اختیار ما قرار دادند. در سال گذشته ۲۴ هزار و ۷۰۰ نفر به دی‌آی‌سی‌ها و ۹۶۵۸ نفر به شلترها، ۱۲۴۰۰ نفر به به دی‌آی‌سی شلترها و ۱۴۸۰۰ نفر به موبایلونها مراجعه کردهاند که حدود ۱۰ درصد این افراد را زنان شامل می‌شوند.
اعتبار کاهش آسیب‌های اجتماعی به گوشت قربانی تبدیل شده است
وی گفت: معتقدم اعتبار کاهش آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد در کشور مانند گوشت قربانی شده است و هرکسی یک تکه آن را برمی‌دارد و گزارشی نمی‌دهد و سازمان برنامه و بودجه باید برای آن تعیین‌تکلیف کند. در قانون مسئولیت و تولی‌گری با سازمان بهزیستی است، اما اعتبارات آن در جای دیگری است. بنابراین معتقدم مسئولان سازمان برنامه و بودجه و مجلس شورای اسلامی باید تکلیف اعتبارات آسیب‌های اجتماعی از جمله اعتیاد را روشن کنند اگر در قانون برنامه ششم تولی‌گری به سازمان بهزیستی سپرده شده است، منابع مالی هم باید در اختیار ما قرار دهند.
تخصیص اعتبار برای معتادان بی‌بضاعت
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی درباره بیمه معتادان متجاهر نیز گفت: خوشبختانه بخشی از مشکلاتی که در این زمینه وجود داشت، برطرف شده است. وزارت بهداشت منابعی را برای این منظور در نظر گرفته است و ما نیز توانستیم برای معتادان فاقد هویت منابعی کسب کنیم. همچنین برای معتادان بی‌بضاعت نیز اعتباراتی دریافت کرده‌ایم. دو ردیف بودجه در دولت برای بیمه معتادان در نظر گرفته شده است یک ردیف برای بیمه پایه است و بیمارانی که فاقد دفترچه بیمه هستند و ردیف دیگری نیز برای هزینههای درمان آنها در نظر گرفته شده است.
براتی‌سده خاطرنشان کرد: ردیف هزینههای درمان عمدتا شامل هزینههای دارویی است و مراکز اقامتی، کمپ‌ها و تی‌سی‌های سازمان بهزیستی شامل این ردیف بودجه نمی‌شوند، اما در مراکز نگهداری معتادان متجاهر که متادون درمانی و درمان دارویی انجام می‌شود، می‌تواند شامل دریافت این اعتبارات باشد.
ارائه دفترچه بیمه و خدمات بستری به ۱۰ هزار معتاد مجهول‌الهویه
وی با اشاره به بیمارانی که فاقد بیمه درمانی هستند، خاطرنشان کرد: اعتباری نیز برای بیمه این معتادان در نظر گرفته شده است. تا جایی که اطلاع دارم برای هزینههای درمان ۲۵ میلیارد تومان و برای بیمه پایه ۲۴ میلیارد تومان در نظر گرفته شده است. ما به تعداد ۱۰ هزار معتاد مجهول‌الهویه اعتبار دریافت کرده‌ایم که این افراد از طرف سازمان بهزیستی به سازمان‌های بیمه‌گر معرفی می‌شوند و به آنها دفترچه بیمه یا خدمات بستری بر روی تخت ارائه می‌شود. همچنین قرار است کد شناسایی از طریق عنبیه چشم برای این معتادان فاقد هویت نیز در نظر گرفته شود.
اخذ تست کرونا از ۴۴۹۷ معتاد متجاهر
مدیرکل دفتر پیشگیری و درمان سازمان بهزیستی همچنین درباره طرح جمع‌آوری معتادان متجاهر خاطرنشان کرد: طرح در ۹ استان در حال اجراست و تاکنون ۶۶۶۴ نفر دستگیر شده‌اند. همچنین از ۴۴۹۷ نفر تست کرونا انجام شده است و تست کرونای ۵۳ نفر از آنها مثبت بوده است، ۴۱ نفر به مراکز نقاهتگاهی ارجاع داده شده‌اند و ۴۹۶۸ نفر نیز پس از گذراندن دوران قرنطینه به مراکز ماده ۱۶ ارجاع داده شدند. حدود ۷۰۰ الی ۸۰۰ نفر نیز در مراکز قرنطینه هستند. البته قرار است از این هفته این طرح در ۱۱ استان اجرا شود. در خصوص جمع‌آوری معتادان متجاهر زن نیز اقداماتی در تهران در حال انجام است، البته در برخی از استان‌ها مانند خراسان رضوی نیز زنان در این طرح جمع‌آوری شده‌اند.